دو شب گذشته، بوریس جانسون و دولت حقیرش با وقاحت موفق شدند صدای پارلمان را برای پنج هفته خاموش کنند. دلیل آن؟ پرهیز از تحقیق و تفحص پیرامون مهمترین تصمیم ژئوپولیتیکی بریتانیا از سال.
جانسون دوست دارد خود را در قاموس «پِریکلیز» (دولتمرد و ژنرال ارتش آتن ۴۰۰ سال پیش از میلاد مسیح که به عنوان قهرمان دموکراسی آتن شناخته می‌شود) دنیای سیاست مدرن ببیند که حالا پیکره‌اش در مقر نخست وزیری بریتانیاست. احتمالا نخست وزیر دوست دارد تصور کند که روزی از او هم به همان گونه یاد خواهد شد که از «مدافع» دموکراسی آتن باستان. حقیقت اما این است که بسیاری از محققان اکنون بر این باورند که پریکلیز فردی افراطی، عوامفریب و عوامگرا بوده است.
در نهایت، با توجه به این که نمایندگان حزب محافظه‌کار، حزب اقلیت کارگر را «ترسو»هایی خواندند که از انتخابات عمومی فرار می‌کنند، مراسم تعلیق پارلمان در روز دوشنبه نمایش شگفت‌آوری از دورویی و بزدلی بود؛ نمایشی که رییس پارلمان آن را با به‌نحو تحقیرآمیزی، «حکم اجرایی» توصیف کرد.
بنابراین، شب گذشته، حدود ده‌ها هزار نفر در سراسر بریتانیا که برای «دفاع از دموکراسی» وارد کارزار و اعتراض شده‌اند، گروه متشکل از نمایندگان تمام احزاب سخنگوی پارلمان را با حرکتی نمادین احاطه کردند تا در اعتراضی مسالمت‌آمیز، اعلام کنند که ساکت نخواهند نشست و از آزادی‌های دموکراتیک و حق حاکمیت پارلمان دفاع خواهند کرد.
این اصلی است که گروه بزدل طرفدار برگزیت در رفراندوم تظاهر به دفاع از آن کردند، تا زمانی که ظالمانه‌ترین حمله در عصر اخیر را علیه حق حاکمیت پارلمان، وارد آوردند. این اقدام انگیزه واقعی آن‌ها را برملا کرد: کنترل بیشتر قدرت اقتصادی و سیاسی ما و اعطای آن به گروه کوچکی از ثروتمندان و خواص.
عناصر شناخته شده در رسانه‌های دست راستی و حزب محافظه کار هم به یک اشاره، آماده‌اند تا اعتراض‌های ما را اختلال وحشتناک توصیف کنند. اما تنها یک نگاه گذرا به آنچه شب گذشته در پارلمان رخ داد، کافی بود تا این را نیز به‌عنوان یک دروغ کثیف دیگر برملا کند.
ما به آرامی در کنار سخنگوی پارلمان ایستادیم، زن و مرد، سیاه و سفید، دگرباش و دگرجنس‌گرا، و نمایندگان پارلمان از احزاب مختلف، که به این غصب قدرت اعتراض کنیم. و رییس پارلمان در همبستگی با ما کنار ما ایستاد، هم‌چنان که هر سخنگویی که برای حقوق مجلس عوام ارزش قائل است، می‌بایست عمل می‌کرد. و همان‌طور که در بالا گفته شد، در این مقطع بود که جان برکو گفت: «این عادی نیست. این روال کار نیست. این یکی از طولانی‌ترین دوره‌های تعلیق پارلمان در دهه‌های اخیر است که نه تنها در ذهن بسیاری از همکاران، بلکه گروه‌های کثیری از مردم در خارج از پارلمان، یک «امریه» یا «حکم اجرایی» است».
و نکته اصلی همین است. آنچه این دولت می کند، عادی نیست و هرگز نباید اجازه داد که عادی شود. در سراسر جهان شاهد خدشه‌دار شدن اصول دموکراسی توسط واپس‌گرایان راست‌گرای افراطی هستیم که با درهم کوبیدن اصول پذیرفته، قدرت را می‌ربایند.
از آمریکا که رییس جمهوری آن کودکان مهاجر را در قفس نگاه می‌دارد گرفته تا مجارستان که ویکتور اوربان قانون اساسی کشور را تکه تکه کرد تا اساس قدرتش را تحکیم کند و رسانه‌ها را مورد حمله قرار داده است. بریتانیا هم مصون نیست، و اگر (در مقابل این روند) قد علم نکنیم، ممکن است شاهد خدشه‌دار شدن هرچه بیشتر ارزش‌های دموکراتیک خود باشیم.
هیچکس نمی‌گوید بریتانیا فردا صبح چشمش را به روی یک رژیم خودکامه نظیر آنچه در «سال‌ها و سال‌ها» (سریال تلویزیونی درباره یک خانواده بریتانیایی که خود را در آینده‌ای بی ثبات می‌یابد) می‌بینیم، باز خواهد کرد. اما تاریخ به ما نشان داده است که اگر مداوم مراقب مردان و زنان قدرت‌طلب فاقد ارزش‌های اخلاقی نباشیم، خود را عاری از آن آزادی‌ای خواهیم یافت که برای یک جامعه موفق، باز و بردبار، لازم است. این‌ها ارزش‌ها و آزادی‌هایی است که نیاکان ما صدها سال برای آن جنگیده‌اند و بر سر آن بحث کرده‌اند.
تاریخ مملو است از هشدارهایی درباره چنین مواردی که طی آن، سنت‌های پذیرفته سیاسی، گاه باظرافت و گاه عیان، خدشه‌دار می‌شوند. امپراطوری بی‌رحم روم را با برده‌داری قانونی‌اش، به‌زحمت می‌توان نماد ارزش‌های مترقی تلقی کرد. اما روم هنوز هم می‌تواند هشدار و رهنمونی باشد بر این که هنگامی که گروهی ثروتمند و قدرتمند به سرکردگی افراد جاه‌طلب بیش از حد قدرت می‌یابند، دقیقا همانی که در طول چهل سال گذشته در بریتانیا و جهان غرب در جریان بوده است، چه رخ خواهد داد.
نیمی از رای‌دهنگان محافظه‌کار می‌خواهند که نخست وزیر قانون‌شکنی کند و مهلت برگزیت را تمدید نکند.
در رم باستان، در طول دهه‌ها، قدرت هر چه بیشتر از سنا به دیکتاتورها منتقل شد؛ در ابتدا به‌طور موقت و گویا برای مصلحت کشور. اما چه در دوران ماریوس، چه سولا، چه ژولیوس یا آگوستوس، تاثیر انباشته شدن قدرت در دست آن‌ها در نهایت به‌معنای نابودی جمهوری بود.
در دنیای مدرن، کشورهایی مثل مجارستان شاهد محو تقریبا نامحسوس دموکراسی می‌شوند و رخنه یک وضعیت جدید به جای آن، عادی جلوه می‌کند. به این دلیل است که برای نمایندگان پارلمان، این ماجرا یک سیاست‌بازی دانشجویی نیست، بلکه بسیار جدی است.
ما صاحب دولتی هستیم که علنا اعلام می‌کند که هدفش مقاومت در مقابل نمایندگان مردم، و درنتیجه خود مردم است. نخست وزیری که متوجه این حقیقت تلخ نیست که در حالی می‌گوید ترجیح می‌دهد «در یک گودال بمیرد» تا از قانون اطاعت کند، که در مقابل صف افسران یونیفورم پوشیده پلیس ایستاده است. (توضیح: جانسون این عبارات را در جریان دیدار از یک پادگان پلیس ایراد کرد.)
بوریس جانسون و طبقه اجتماعی او این‌ها را حق خودشان می‌دانند. آن ها معتقدند که می‌توانند بر خلاف مردم عادی، بدون اجبار به رو در رو شدن با عواقب آن، قانون‌شکنی کنند.
چارلز اول (پادشاه انگلیس که به‌خاطر مقاومت در مقابل مشروطه اعدام شد) نیز در منحل کردن پارلمان، که به جنگ داخلی انجامید، همین اعتقاد را داشت. در آن روز، نمایندگان پارلمان تا آنجا پیش رفتند که روی جان فینچ، رییس پارلمان نشستند، و درحالی که او زیر وزن پنج نماینده دست و پا می‌زد، سایر نمایندگان لایحه محکومیت پادشاه را تصویب کردند. شب گذشته، تقریبا لازم نبود روی رییس بنشینیم، و در واقع او در خاتمه دست همه را فشرد. چرا؟ به دلیل آن که رییس پارلمان می داند که کشور با خطیرترین بحران خود از زمان جنگ جهانی دوم روبه‌روست.
حرکات ما در پارلمان صلح‌طلبانه و لازم بود. تنها عناصر خرابکار، آن‌هایی بودند که آمادگی سوءاستفاده از قدرت مدیریت را داشتند تا به گفته جان برکو، مرتکب «ظلم به قانون اساسی» شوند. در اینجا سیاست به سبک دانشجویی توسط پسرهایی بازی شد که عضو اتحادیه دانشجویی آکسفورد بودند و در کلوب «بولینگدون»، با علم به این که ثروتشان آن‌ها را از مجازات مبرا خواهد کرد، به سوی هم نان پرتاب می‌کردند و محل را غرق زباله می کردند (اشاره به آموزش و عادات اجتماعی ثروتمندان بریتانیا)؛ یعنی استثناهایی که بسیاری از نمایندگان پارلمان از آن محروم بوده‌اند.
شاید آن‌ها بتوانند پارلمان را برای پنج هفته ساکت کنند، اما نمی‌توانند مردم را در خیابان‌ها خاموش کنند. به همین دلیل ما در بازگشت، این کودتای برگزیت بدون توافق را شکست خواهیم داد، دولت را ساقط خواهیم کرد و آن را با دولتی جایگزین خواهیم کرد که برای قانون اساسی و حکومت قانون احترام قائل باشد.
© The Independent
